De exotic is een kortharige variëteit van de pers.

Herkomst

Ergens in de jaren 70 van de vorige was een aantal fokkers van de Amerikaans korthaar (het Amerikaanse equivalent van de Europees korthaar) van mening dat hun katten wel erg veel op huiskatten leken en dat ze een wat steviger bottenopbouw konden gebruiken. Ook de zilverkleur wilde men beter in de foklijnen krijgen. De kittens die vervolgens gefokt werden waren mooi om te zien, maar ze leken niet echt meer op een Amerikaanse korthaar. Qua type waren ze te stevig en te rond geworden. Ook was er tegenstand vanuit een aantal Amerikaans korthaarfokkers die het niet leuk vonden dat hun authentieke ras gekruist werd met andere kattenrassen. Zij zagen de Amerikaans Korthaar als een natuurlijk boerenkattenras waar geen andere rassen in thuishoorden. In 1966 werd daarom de grootste overkoepelende organisatie op raskattengebied, CFA, gevraagd om deze katten als een nieuw ras te erkennen. Pas later kregen deze katten de naam “exotic shorthair”. Het fokprogramma was gericht op het creëren van een kortharige Pers. Hoewel nog wel af en toe een kortharige kat ingekruist werd, zagen de meeste stambomen er al gauw erg “Perzisch” uit met als enige verschil dat de kat kortharig was. Alhoewel de eerste katten zilverkleurig waren, werden exotics al spoedig gefokt in alle kleurslagen en patrooncombinaties die ook bij de Pers voorkomen. Omdat korthaar dominant vererft over langhaar, was het immers makkelijk om een kleurfactor te “lenen” van een Pers in die kleurslag en dan door te fokken met een kortharig kitten uit zo’n nestje in de gewenste kleurslag.

Fokselectie

Om het ras goed te ontwikkelen tot de kat die men voor ogen had, is er jarenlang geselecteerd op het gewenste gedrongen type en de expressieve korte kopvorm. Ook kostte het tijd voordat de gewenste dikke, goed ingeplante vacht met veel ondervacht gestandaardiseerd was. Een lange vacht verdoezelt makkelijker de kleine foutjes in botopbouw en kopvorm. Bij een korthaar daarentegen is alles meteen zichtbaar, een exotic moet daarom van goede huize komen om een goede beoordeling te halen op een kattententoonstelling. Een brede korte kop en een gedrongen stevig lichaam met forsgebouwde poten is lastig om te fokken. Toch zijn er ook in Nederland vergelijkbare fokprogramma’s gestart en hebben een paar fokkers het korthaar gen geleend van een Brits korthaar en hebben, door steeds terug te kruisen met een Pers, eigen Nederlandse lijnen opgezet. Momenteel is de exotic in Nederland een mix van Amerikaanse en Nederlandse lijnen. Er zijn niet veel exotic-fokkers die zich puur richten op deze variëteit. De meeste mensen fokken ook Perzen en vinden het aardig om ook af en toe kortharige Perzen (wat exotics in wezen zijn) te fokken. In de praktijk is het meestal zo dat men een Exotic met een Pers kruist. Vanwege het dominante gen voor korthaar zal de helft net nest kortharige kittens zijn. Sommige fokkers maken ook wel combinaties tussen twee exotics, maar omdat er nog niet veel dieren en lijnen zijn, is een Pers vaak een betere keuze. Dit komt mede doordat net zoals bij de Pers de fokkerij van de Exotic verschillende kleurrichtingen kent. Er zijn mensen die zich specialiseren in zilver exotics, terwijl anderen zich toeleggen op het perfectioneren van deze korthaar Pers in de meer klassieke kleuren blauw en creme. Weer andere fokkers proberen bijvoorbeeld het colourpointpatroon in de korthaar te fokken. Mede door deze fokpraktijk waarbij men steeds weer teruggrijpt op het “moederras” de Pers, zijn er ook geen aparte rasverenigingen voor de exotic, maar valt deze onder de Perzenclubs.

Uiterlijk

De ideale exotic heeft het voorkomen van een Pers, maar dan met een kortharige vacht. Het is een zeer stevig gebouwd dier met een lieve kopexpressie. De grote ronde ogen staan wijd uiteen in het ronde gezicht en dragen bij aan de rondheid van het totaalbeeld. De dikke, zacht aanvoelende vacht verzacht de lijnen van de kat en accentueert het ronde beeld. De kop is rond en massief met een brede schedel. De botstructuur is rond en de kop staat op een korte brede nek. De neus is kort en kent een geprononceerde stop tussen de ogen. De wangen zijn vol van vorm met brede, krachtige kaken en een goed sluitend gebit. De oren zijn klein en afgerond van vorm. De oren staan wijd uiteen en laag op het hoofd. De ogen zijn stralend van kleur, groot, rond en vol. Ze staan recht in de kop geplant en ver uiteen waardoor de kop een lieve expressie krijgt. Het lichaam is compact en gedrongen, de kat staat laag op de korte, stevige, dikke, rechtstaande poten. De borstkas is breed en diep en de kat heeft brede schouders en een brede ruglijn. De exotic is een gespierd dier en dient niet overvoerd te zijn. De voeten zijn groot, rond en stevig. De staart is kort maar passend bij het lichaam en dicht ingeplant behaard met een afgerond einde. De vacht is dicht ingeplant, stevig maar zacht aanvoelend en weelderig. Hij staat uit van het lichaam doordat de ondervacht bijzonder goed ontwikkeld is.

Karakter

Exotics hebben een rustig, aanhankelijk en lief karakter. In feite is dit hetzelfde karakter wat we ook bij de Pers vinden. Een exotic is een trouwe en loyale huissgenoot. Ze zijn makkelijk in de omgang en niet makkelijk van hun stuk te brengen. Algemeen gesproken zijn ze niet opdringerig maar wel erg aanhankelijk. Een exotic is beleefd en zal op een lieve manier om aandacht vragen door iemand aan te kijken of door zachtjes te miauwen. De meeste exotics vinden het heerlijk om veel geaaid te worden, op schoot te liggen en dicht bij hun eigenaar te zijn. Exotics zijn erg sociale dieren, andere katten en ook honden en kinderen zijn geen probleem. Ze functioneren prima in een gezin waarin meerdere huisdieren aanwezig zijn en zullen niet vaak last hebben van jaloezie of territorium gedrag. Een exotic is niet uitbundig zoals een siamees maar zeker zo aanhankelijk maar dan op een veel ingetogener en bescheidener manier.

Onderhoud

Ondanks dat de Exotic een kortharige kat is, moet de dikke pluche vacht toch regelmatig geborsteld worden. Vooral in de ruiperiodes is aandacht nodig om de dode haren te verwijderen en vervilting van de dicht ingeplante ondervacht te voorkomen. Door de kort gefokte kop zijn deze dieren, net zoals de Pers, gevoeliger voor oog- en neusinfecties omdat de traanbuizen meestal niet correct gevormd of aangelegd zijn. Het goed dagelijks schoonhouden van de ogen met een vochtig watje is dan ook aan te raden. Eigenaren die met hun huisdier een tentoonstelling bezoeken hebben meer onderhoud want zij dienen te voorkomen dat de dikke ondervacht door te intensief borstelen verdwijnt, de kop moet getoiletteerd worden (bijvoorbeeld oorpluimpjes verwijderen) en een aantal dagen voor de tentoonstelling de kat baden. Ook hoort hierbij het beperkt gebruik van toiletteermiddelen als poeder en coat-gloss.

Gezondheid

De erfelijke afwijkingen die we bij de Pers tegenkomen, zien we ook bij de Exotic. Het gaat hier om een erfelijk dominant probleem genaamd cystenieren (PKD). Deze ziekte resulteert in een voortijdig overlijden door nierfalen. In ontwikkelde landen blijkt de kans dat een Exotic PKD heeft tussen de 40 en 50% te liggen. Preventieve fokmaatregelen bestaan uit het maken van een echo of het laten uitvoeren van een DNA-test. Ook komt bij het ras een erfelijke hartafwijking voor waarop fokdieren jaarlijks gescand kunnen worden, hypertrofische cardiomyopathie (HCM). De extreem brachycephale kopvorm kan leiden tot chronische problemen door de soms missende of misvormd aangelegde traanbuizen, niet sluitend gebit en oogontstekingen. Omdat er op een zo plat mogelijk gezicht gefokt wordt zijn ook de neusgaten en inwendige neusgangen klein aangelegd, wat tot benauwdheid leidt. Dit uit zich bijvoorbeeld in de vorm van snuiven en snurken. Dit type katten kan dan ook slecht tegen warm en vochtig weer en een voorste luchtweginfectie als niesziekte leidt sneller tot ernstige complicaties. Naast de erfelijke nierziekte, hartaandoening, traanafvoerproblemen en klachten van benauwdheid komen er ook geboorteproblemen voor wegens de kop die in verhouding tot het bekken relatief groot is.